Списък на владетелите на Персия и Иран

Уикимедия списък

Това е Списък на владетелите на Персия и Иран:

Древност (предислямско време) редактиране

Мана (728 – 715 пр.н.е.) редактиране

„1. Мидия-Конфедерация“ (715 – 653 пр.н.е.) редактиране

Скитите (в Персия: 653 – 625 пр.н.е.) редактиране

  • Арбака, Арфаксад и Арбакес, 653 – 625 пр.н.е. (по Херодот)

„2. Мидия-Конфедерация“ (625 пр.н.е.–550 пр.н.е.) редактиране

 
Ахеменидска империя
 
Партска империя
 
Сасанидската империя по времето на Хосров I
 
Umaiyadenreich

Аргеади (в Персия 331 – 310 пр.н.е.) редактиране

Средновековие редактиране

Праведен халифат“ (в Персия: 642 – 661) редактиране

Тахириди (в Персия: 821 – 880/81) редактиране

  • Abu t-Tayyib Tahir (I.) b. Husain b. Musab b. Ruzaiq al-Chuzai, 821 – 822
  • Talha b. Tahir, 822 – 828
  • Abdullah b. Tahir, 828 – 845
  • Tahir (II.) b. Abdullah, 845 – 862
  • Muhammad b. Tahir, 862 – 873
  • al-Husain b. Tahir, 876 – 880/81

(Заидитските) Алавиди от Табаристан (864 – 928) редактиране

  • al-Hasan b. Zaid, 864 – 884
  • Abu l-Husain Ahmad b. Muḥammad al-Qaim, 884
  • Muhammad b. Zaid, 884 – 900
  • al-Hasan b. Ali al-Utrusch, 914 – 917
  • Hasan b. al-Qasim, 917 – 928
  • Abu l-Husain Ahmad b. Hasan, 917 – 923
  • Abu l-Qasim Dschafar b. Hasan, 917 – 925
  • Abu Ali Muhammad b. Ahmad, 925 – 926
  • Ismail b. Dschafar, ca. 925 und 930
  • Abu Dschafar Muhammad, ca. 926 – 943

Сафариди (861 – 1003) редактиране

Лаитиди редактиране

  • Abu Jusuf Jaqub b. al-Laith as-Saffar, 861 – 879
  • Abu Hafs Amr b. al-Laith, 879 – 900
  • Abu l-Hasan Tahir b. Muhammad b. Amr, 900 – 909
  • al-Laith b. Ali b. al-Laith, 909 – 910
  • Muhammad b. Ali, 910
  • al-Muaddal b. Ali, 910 – 911
  • Abu Hafs Amr b. Jaqub b. Muhammad b. Amr, 912

Халафиди редактиране

  • Abu Dschafar Ahmad b. Muhammad b. Chalaf, 923 – 963
  • Abu l-Husain Tahir b. Muhammad, 963 – 969
  • Wali d-Daula Abu Ahmad Chalaf b. Ahmad, 963 – 1003

Саманиди (819 – 1005) редактиране

  • Ahmad (I.) b. Asad b. Saman Chuda, 819 – 864
  • Nasr (I.) b. Ahmad, 864 – 892
  • al-Amir al-Mahdi Abu Ibrahim Ismail b. Ahmad, 892 – 907
  • al-Amir asch-Schahid Abu Nasr Ahmad (II.) b. Ismail, 907 – 914
  • al-Amir as-Said Nasr (II.) b. Ahmad, 914 – 943
  • al-Amir al-Hamid Nuh (I.) b. Nasr, 943 – 954
  • al-Amir al-Muayyad (oder al-Muwaffaq) Abu l-Fawaris Abd al-Malik (I.) b. Nuh, 954 – 961
  • al-Malik al-Muzaffar al-Amir as-Sadid Abu Salih Mansur (I.) b. Nuh, 961 – 976
  • al-Amir ar-Radi (oder ar-Raschid) Abu l-Qasim Nuh (II.) b. Mansur, 976 – 997
  • Abu l-Harith Mansur (II.) b. Nuh, 997 – 999
  • Абд ал Малик II Абу ибн Нух, 999 – 1000
  • Abu Ibrahim Ismail (II.) al-Muntasir b. Nuh, 1000 – 1005

Зияриди (931–ок. 1090) редактиране

  • Abu l-Haddschadsch Mardawidsch b. Ziyar, 931 – 935
  • Zahir ad-Daula Abu Mansur Wuschmgir b. Ziyar, 935 – 967
  • Zahir ad-Daula Abu Mansur Bisutun b. Wuschmgir, 967 – 978
  • Schams al-Maali Abu l-Hasan Qabus b. Wuschmgir, 978 – 981 и 987 – 1012
  • Falak al-Maali Manutschihr b. Qabus, 1012 – 1029
  • Abu Kalidschar Anuschirawan b. Manutschihr, ок. 1029 – 1049
  • Unsur al-Maali Kai-Kawus b. Iskandar b. Qabus, ок. 1049 – 1087
  • Gilan-Schah b. Kai-Kawus, ок. 1087 – 1090

Буиди (932 – 1062) редактиране

Буидите от Джибал редактиране

  • Rukn ad-Daula Abu l-Hasan Ali, 932 – 947
  • Rukn ad-Daula Abu Ali Hasan, 947 – 977
  • Muayyid ad-Daula Abu Mansur Buya, 977 – 983 (в Хамадан и Исфахан)
  • Fachr ad-Daula Abu l-Hasan Ali, 977 – 997 (в Рея) и 983 – 997 (в Хамадан и Исфахан)
  • Schams ad-Daula Abu Tahir Fulan, 997 – 1021 (в Хамадан и Исфахан)
  • Sama ad-Daula Abu l-Hasan Fulan, 1021–ок. 1028 (в Хамадан и Исфахан)
  • Madschd ad-Daula Abu Talib Rustam, 997 – 1029 (в Рея)

Буидите от Фарс и Хузестан редактиране

  • Imad ad-Daula Abu l-Hasan Ali, 934 – 949
  • Adud ad-Daula Abu Schudscha Fana Chusrau, 949 – 983
  • Scharaf ad-Daula Abu l-Fawaris Schirzil, 983 – 990
  • Samsam ad-Daula Abu Kalidschar Marzuban, 990 – 998
  • Baha ad-Daula Abu Nasr Firuz, 998 – 1012
  • Sultan ad-Daula Abu Schudscha, 1012 – 1024
  • Imad ad-Din Abu Kalidschar, 1024 – 1048
  • al-Malik ar-Rahim Abu Nasr Chusrau Firuz, 1048 – 1055
  • Abu Mansur Fulad Sutun, 1055 – 1062

Буидите от Кирман редактиране

  • Muizz ad-Daula Abu l-Husain Ahmad, 936 – 949
  • Adud ad-Daula Abu Schudscha Fana Chusrau, 949 – 983
  • Samsam ad-Daula Abu Kalidschar Marzuban, 983 – 998
  • Baha ad-Daula Abu Nasr Firuz, 998 – 1012
  • Qawam ad-Daula Abu l-Fawaris, 1012 – 1028
  • Imad ad-Din Abu Kalidschar Marzuban, 1028 – 1048

Газневиди (в Персия: ок. 1003 – 1040) редактиране

Какуиди (ок. 1007 – 1141) редактиране

  • Ala ad-Daula Abu Dschafar Muhammad b. Rustam Duschmanziyar, ок. 1007 – 1041
  • Schams al-Mulk Zahir ad-Din Abu Mansur Faramurz b. Muhammad, 1041–ок. 1063
  • Ala ad-Daula Abu Kalidschar Garschasp (I.) b. Muhammad, 1041–ок. 1148 (в Хамадан)
  • Ala ad-Daula (или Muayyid ad-Daula) Abu Mansur Ali b. Faramurz, ?–1095
  • Ala ad-Daula Adud ad-Din Abu Kalidschar Garschasp (II.), 1095–ок. 1141

Насридите (1030 – 1225) редактиране

  • Tadsch ad-Din (I.) Abu l-Fadl Nasr b. Ahmad, 1030 – 1031, 1034 – 1036 и 1038 – 1073
  • Baha ad-Daula Tahir b. Nasr, 1073 – 1088
  • Badr ad-Daula Abu l-Abbas b. Nasr, 1088 – 1090
  • Baha ad-Daula Chalaf b. Nasr, 1090 – 1106
  • Tadsch ad-Din (II.) Abu l-Fadl (oder: Abu l-Fath) Nasr b. Chalaf, 1106 – 1164
  • Schams ad-Din Muhammad (или: Ahmad) b. Nasr, 1164 – 1169
  • Tadsch ad-Din (III.) Harb b. Izz al-Muluk Muhammad b. Nasr, 1169 – 1213
  • Yamin ad-Din Bahram-Schah b. Harb, 1213 – 1221
  • Tadsch ad-Din (IV.) Nusrat (или: Nasr) b. Bahram-Schah, 1221 – 1222
  • Schihab ad-Din Mahmud b. Harb, 1221
  • Rukn ad-Din Mahmud b. Bahram-Schah, 1221 – 1222
  • Abu l-Muzaffar Ali b. Harb, 1222
  • Ala ad-Din Ahmad b. Nasir ad-Din Uthman b. Harb, 1223 – 1225
  • Uthman-Schah b. Nasir ad-Din Uthman, 1225

Селджуците (в Персия: 1038 – 1194) редактиране

Велики Селджук редактиране

Керман-Селджуци редактиране

Атабеги от Азербайджан (ок. 1136 – 1225) редактиране

  • Schams ad-Din Eldigüz, 1136 – 1175
  • Nusrat ad-Din Abu Dschafar Dschahan-Pahlavan Muhammad b. Eldigüz, 1175 – 1186
  • Muzaffar ad-Din Qizil-Arslan Uthman b. Eldigüz, 1186 – 1191
  • Nusrat ad-Din Abu Bakr Muhammad b. Dschahan-Pahlavan, 1191 – 1210
  • Qutlugh-Inantsch, 1191–ca. 1196 (в Джибал)
  • Muzaffar ad-Din Özbeg Muhammad b. Dschahan-Pahlavan, 1210 – 1225

Атабегите от Язд (ок. 1141 – 1318) редактиране

  • Rukn ad-Din Sam b. Vardanruz, ок. 1141 – 1188
  • Izz ad-Din Langar b. Vardanruz, ок. 1188 – 1207
  • Muhyi d-Din Vardanruz b. Langar, 1207 – 1219
  • Qutb ad-Din Abu Mansur Isfahsalar b. Langar, 1219 – 1229
  • Mahmud-Schah b. Abi Mansur Isfahsalar, 1229 – 1241
  • Salghur-Schah b. Mahmud-Schah, 1241 – 1252
  • Togha(n)-Schah b. Salghur-Schah, 1252 – 1272
  • Ala ad-Daula b. Togha(n)-Schah, 1272 – 1275
  • Yusuf-Schah b. Togha(n)-Schah, 1275 – 1297
  • Haddschi-Schah b. Yusuf-Schah, ок. 1315 – 1318

Хорезм-шахове от династията на Анущегинидите (в Персия: 1142 – 1231) редактиране

Салгуриди/Атабегите от Фарс (1148 – 1282) редактиране

  • Muzaffar ad-Din Sunqur b. Maudud, 1148 – 1161
  • Muzaffar ad-Din Zangi b. Maudud, 1161 – 1175 (или 1161 – 1178)
  • Tekele (oder Degele) b. Zangi, 1175 – 1198 (или 1178 – 1198)
  • Muzaffar ad-Din Abu Schudscha Sad (I.) b. Zangi, 1198 – 1126
  • Muzaffar ad-Din Abu Bakr Qutlugh-Chan b. Sad, 1126 – 1260
  • Muzaffar ad-Din Sad (II.) b. Qutlugh-Chan, 1260
  • Adud ad-Din Muhammad b. Sad, 1260 – 1262
  • Muzaffar ad-Din Muhammad-Schah b. Salghur-Schah b. Sad, 1262 – 1263
  • Muzaffar ad-Din Seldschuq-Schah b. Salghur-Schah, 1263
  • Muzaffar ad-Din Abisch-Chatun b. Sad, 1263 – 1282 (от 1264 заедно с Mengü-Temür b. Hülegü)

Хазараспиди/Атабегите от Велик Лурестан (1148 – 1424) редактиране

  • Abu Tahir (b. Ali?) b. Muhammad, 1148 – 1161
  • Nusrat ad-Din Hazarasp b. Abi Tahir, 1203/04 до 1229 или 1252/53
  • Imad ad-Din b. Hazarasp (упр. евентуално след смъртта на баща си)
  • Nusrat ad-Din Kalha b. Hazarasp (упр. евентуално след смъртта на баща си)
  • Tekele (oder Degele) b. Hazarasp, ок. 1257/58 – 1259
  • Schams ad-Din Alp-Arghu(n) b. Hazarasp, ок. 1259 – 1274
  • Yusuf Schah (I.) b. Alp-Arghu(n), ок. 1274 – 1288
  • Afrasiyab (I.) b. Yusuf Schah, ок. 1288 – 1296
  • Nusrat ad-Din Ahmad b. Alp-Arghu(n), 1296 до 1330 или 1333
  • Rukn ad-Din Yusuf Schah (II.) b. Ahmad, 1330 или 1333 до 1339
  • Muzaffar ad-Din Afrasiyab (II.) Ahmad (b. Yusuf Schah или b. Ahmad?), 1339 – 1355
  • Naur al-Ward b. Afrasiyab, 1355
  • Schams ad-Din Paschang (b. Yusuf Schah?), 1355 – 1378
  • Pir Ahmad b. Paschang, 1378 – 1408
  • Abu Said b. Pir Ahmad, ок. 1408 – 1417
  • Schah Husein b. Abi Said, ок. 1417 – 1424
  • Ghiyath ad-Din b. Kawus b. Huschang b. Paschang, 1424

Гуриди (в Персия: ca. 1175 – 1206) редактиране

  • Ghiyath ad-Din Abu l-Fath Muhammad b. Sam (1163 – 1203)
  • Muizz ad-Din Muhammad b. Sam (1203 – 1206)

Qutlughchanidi (1222 – 1306) редактиране

  • Nasir ad-Dunya wa-d-Din Abu l-Fawaris Baraq Hadschib, 1222 – 1235
  • Qutb ad-Din Abu l-Fath Muhammad, 1235 – 1236 и 1252 – 1257
  • Rukn ad-Din Mubarak b. Baraq, 1236 – 1252
  • Qutb ad-Din/Ismat ad-Dunya wa-d-Din Qutlugh-Terken, 1257 – 1282 (за Haddschadsch-Sultan b. Muhammad)
  • Dschalal ad-Din Abu l-Muzaffar Soyurghatmisch b. Muhammad, 1282 – 1292
  • Safwat ad-Din Padischah-Chatun bt. Muhammad, 1292 – 1295
  • Muzaffar ad-Din Abu l-Harith Muhammad Schah-Sultan b. Haddschadsch-Sultan, 1296 – 1304
  • Qutb ad-Din Schah-Dschahan b. Soyurghatmisch, 1304 – 1305

Илханатите (1256 – 1388) редактиране

Музафариди (1314 – 1393) редактиране

  • Mubariz ad-Din Muhammad ibn Muzaffar, 1314 – 1358
  • Dschamal ad-Din Abu l-Fawaris Schah-i Schudscha, 1358 – 1364 и 1366 – 1384
  • Qutb ad-Din Schah Mahmud, 1364 – 1366
  • Mudschahid ad-Din Zain al-Abidin Ali, 1384 – 1387
  • Imad ad-Din Sultan Ahmad, 1387 – 1391 (в Кирман)
  • Schah Yahya, 1387 – 1391 (в Шираз)
  • Sultan Abu Ishaq, 1387 – 1391 (в Шираджан)
  • Schah Mansur, 1391 – 1393

Сарбадарите (1332 – 1386) редактиране

  • Abd ar-Razzaq b. Fadl Allah, 1332 – 1338
  • Wadschih ad-Din Masud b. Fadl Allah, 1338 – 1343
  • Muhammad Ay-Temür, 1343 – 1346
  • Chvadscha Tadsch ad-Din Ali b. Schams ad-Din Tschischumi, 1347 – 1351
  • Yahya Karavi, 1351 – 1357
  • Luft Allah b. Wadschih ad-Din Masud, между 1351 – 1362
  • Amir Wali, 1351 – 1362 (в Астарабад)
  • Haidar Qassab, 1351 – 1362
  • Hasan Damghani, 1351 – 1362
  • Chvadscha Ali b. Muayyad, 1362 – 1376 и 1379 – 1386
  • Rukn ad-Din, 1376 – 1379

Тимуридите (в Персия: ок. 1380 – 1507) редактиране

Владетели на цялото царство редактиране

Тимуридите от Западна Персия редактиране

  • Dschalal ad-Din Miran-Schah, 1393 – 1404
  • Pir Muhammad, 1404 – 1409 (във Фарса)
  • Rustam, 1404 – 1409 (в юга на персийски Ирак)
  • Chalil Sultan, 1409 (в Рая)
  • Baiqara, 1409 – 1412 (във Фарс)
  • Iskandar, 1412 – 1414 (първо във Фарс, после в персийски Ирак)

Тимуридите от Хорасан редактиране

  • Abu l-Qasim Babur, 1447 – 1457
  • Schah Mahmud, 1457
  • Ibrahim, 1457 – 1459
  • Husain, 1469 – 1470 и 1470 – 1506
  • Yadgar Muhammad, 1470
  • Badi az-Zaman, 1506 – 1507
  • Muzaffar Husain, 1506 – 1507

Ново време редактиране

Сефевиди (1501 – 1765) редактиране

Хотаки династия (в Персия: 1722 – 1729) редактиране

Афшариди (1736 – 1796) редактиране

Занд-Принцове (1751 – 1794) редактиране

Каджари (1794 – 1925) редактиране

Пахлави-династия (1925 – 1979) редактиране

Върховни водачи на Иран на Ислямска република Иран (1979 до днес) редактиране